Сонсголын санах ой (СП)
Танин мэдэх чадвар
Сонсголын санах ойн болон бусад танин мэдэхүйн чадварыг үнэлэх бүрэн хөтөлбөрт хандах
Өөрчлөлт ба дутагдлыг илрүүлэх, үнэлэх
Эмнэлзүйн дасгалын тусламжтайгаар сонсголын санах ой болон бусад функцийг сайжруулах
Сонсголын санах ой, бас дуу чимээний, аудио, эсвэл onomatopoeic memory нь санах ойн мэдрэмжүүд -ийн нэг юм. Мэдрэмжийн энэ төрлийн санах ой нь маш богино боловч тархины гэмтэл бэртэлтэд тэсвэртэй байдаг. Гэмтлийн хүнд хэлбэрийн үед ийм санах ойн мэдрэмж гэмтэдгүй.
сонсголын буюу дуу чимээний санах ой нь мэдрэхүйн санах ойн бүрэлдэхүүн хэсэг бөгөөд сонсголоор дамжин ирж буй бүх мэдээллүүдийг богино хугацаанд хадгалах үүрэгтэй . Олон тооны судалгаагаар энэ сонсголын систем нь харааны санах ойноос (3-4 секундэд)хугацаанд илүү их мэдээллийг хадгалах боломжтойг тогтоосон.
Сонсголын санах ой нь их багтаажийн аудитын мэдээллийн богино хугацааны хадгалалт юм. Өөрөөр хэлбэл, сонсголын санах ой нь бүрэн боловсруулагдах хүртэлхи орж ирж буй дууны чимээг хадгалж байдаг.
Эдгээр дууны өдөөлт нь бидний тархин дахь "төв аудио процессор" руу орж, цахилгааны дууны сигналыг оюун ухааны ухагдахуун болгож хувиргадаг бөгөөд ингэснээр бидний тархи богино хугацаанд барьж чаддаг дуу дүрсийг үүсгэдэг. Энэ богино хугацаанд аудитын өдөөлтийг боловсруулсны дараа дууны дүрсийг хувилж болно.
Сонсголын санах ой нь сонсголын эрхтэнээс урьдчилж анхан шатны аудитын үүрэг гүйцэтгэдэг . Сонсголын мэдээллийг хадгалахад тархины янз бүрийн хэсгүүд оролцдог. Учир нь энэ нь хэд хэдэн процессуудтай холбоотой байдаг. Энэ тохиолдолд оролцсон тархины хяналт болон анхаарлын хяналтыг хэрэгжүүлдэг ихэнх хэсэг нь тархины урд талын бор гадарга дээр байрладаг.
Дуу чимээ, сонсголын жишээ
- Дөнгөж сая танилцуулсан хүний нэрийг санах
- Бидэнд өгсөн утасны дугаарыг давтах
- Дөнгөж хүлээн авсан, өдрийн хоолонд орох хаягаа санах
- Асуултад хариулж шагнал авахын тулд радио станцын утасны дугаар руу яаравчлан залгах
- Гэр бүлийн гишүүний дуу хоолойг санах
Сонсголын санах ой буюу сонсголын мэдээллийг боловруулахтай холбоотой эмгэгүүд буюу дутагдлууд
Сонсголын мэдээлэл боловсруулах эсвэл сонсголын санах ойтой холбоотой нарийн төвөгтэй байдал, асуудлууд нь ярианы согогтой холбоотой байж болноУчир нь ийм хүүхдүүдэд Үг хэлэхэд шаардлагатай дуу ба үгийг давтахад хэцүү байдаг. Энэ дутагдал нь ихэвчлэн уншиж сурахад бэрхшээл учруулдаг, СДВГ , олдмол dyslexia болон dyscalculator . Сонсголын буюу дуу чимээний санах ойн хомсдолтой хүүхдүүд, сонсголоороо хүлээн авсан мэдээллийг анхаарч цээжлэхэд асуудал үүсдэг.
Сонсголын санах ойтой холбоотой тулгардаг асуудлууд насанд хүрэгчдийн хувьд дараах тохиолдолд хамааралтай байж болно тархины гэмтэл, гавлын ясны гэмтэл.
Сонсголын санах ойг яаж тодорхойлдог вэ?
Нейропсихологийн тестийн тусламжтайгаар аливаа хүний чимээ буюу богино хугацааны сонсголын санах ойг найдвартай, үр дүнтэй үнэлэх боломжтой.
Тусламжтай компьютерын нейропсихологийн иж бүрэн тестлэж CogniFit ("КогниФит")танин мэдэхүйн түвшинг нарийн хэмжинэ. Үүний зэрэгцээ дуу чимээний санах ойн цуврал танин мэдэхүйн тестүүд байдаг.
Сонсголын санах ойг шалгахдаа дараах сонгодог тестээр хийдэг Сонсгол-ярианы Рей-ийн тест RAVLT (1964). Аудио санах ойн сорилт нь хүрээлэн буй орчноос гарч ирж буй сонсголын мэдрэмжийг ойлгох чадварыг үнэлэхэд зориулагдсан. Энэ нь энэ мэдээллийн утга болон бүхэл бүтэн утгыг ойлгох чадвартай байдлын тухай юм.
Цуврал тест WOM-ASM сонсголын чадварыг үнэлэхийн зэрэгцээ төлөвлөлт, харааны санах ой, богино хугацааны ой санамж, орон зайн ойлголт, хариу үйлдлийн хугацаа, ажлын санах ой болон мэдээлэл боловсруулах хурд зэрэг танин мэдэхүйн чадварыг шалгах боломжтой байдаг.
Аудио санах ойг сайжруулах боломжтой юу?
Мэдээжийн хэрэг, сонсголын санах ойн үр ашгийг дээшлүүлэх, сайжруулахын тулд, юуны түрүүнд чихний хүлээн авсан мэдээллийг тогтоох ба хадгалах чадварыг сайжруулах хэрэгтэй.
CogniFit ("КогниФит") нь төрөл бүрийнклиникийн дасгалуудыг сонсголын санах ойд зориулж сургалт явуулдаг . Мэдрэл судлалын ШУ-ны ачаар тархины уян хатан чанар нь өөрсдийн оролцдог функцуудээр дамжуулан тархины болон мэдрэлийн холбоосыг сайжруулдаг гэдгийг мэдэж авсан. Энэ нь бас сонсголын санах ойтой холбоотой процессуудад хэрэглэгддэг.
Нейропсихологийн тестийн програм CogniFit ("КогниФит")-ын сэтгэл хөдөлгөсөн ухаалаг тоглоомууд нь, сонсголын санах ойг үнэлгээ хийжолж авсан үр дүнд үндэслэн автоматаар сонсголын санах ойг сайжруулах хувь хүнд чиглэсэн танин мэдэхүйн сургалтыг цогц байдлаар санал болгодог .
Нейропсихологиын Тестийн програм CogniFit ("КогниФит")-ыг synaptic уян хатан чанар, мэдрэл судлалын үйл явцыг судлах чиглэлээр мэргэшсэн нейро мэдрэл судлаач, танин мэдэхүйн сэтгэл судлаачдын туршлагатай баг боловсруулсан болно. Сонсголын санах ойг болон түүний танин мэдэхүйн үйл явцыг сургахын тулд зөвхөн өдөрт 15 минут (долоо хоногт 2-3 удаа) шаардлагатай.
Програм онлайн-аар байгаа. Энэ нь компьютер ашиглан тоглох боломжтой тархины сэтгэл хөдөлгөм тоглоом хэлбэрээр олон интерактив дасгалуудыг агуулдаг. Курс бүрийн төгсгөлд CogniFit ("КогниФит") таны танин мэдэхүйн төлөвийн явцын дэлгэрэнгүй диаграммыг харуулна.
CogniFit ("КогниФит")-ын клиник онлайн дасгал нь сонсголын санах ой зэрэг хамгийн их гэмтэлтэй танин мэдэх үйлдлүүдийг сэргээх шинэ синапсууд болон мэдрэлийн холбоосыг үүсгэхэд тусална.
Сша