CogniFit - Uzaysal Algı

Uzaysal algı nedir?

Uzaysal algı etrafınızı saran çevreyle (dış duyarlı süreçler) ve kendinizle olan (iç duyarlı süreçler) ilişkilerin farkında olma kabiliyetidir. Uzaysal farkındalık iki süreçten oluşur; hislerimiz aracılığıyla boşluğumuz hakkında simgelemeler yaratan dış duyarlı ve vücudumuzun konumu ve yönlenmesinin simgelemelerini yaratan iç duyarlı süreçler. Mekan bizi çevreleyen herşeydir: nesneler, elementler, insalar, vs. Space is what surrounds us: objects, elements, people, etc. Mekan aynı zamanda düşüncemizin bir parçasını oluşturur çünkü tüm tecrübelerimiz orada birleştiririz. Etrafımızın özellikleri hakkında doğru bilgi alabilmek için iki sistem kullanırız.

Uzaysal algı hakkında konuştuğumuzda genellikle bizi çevreleyen "boşluk" olarak anlaşılır: objeler, maddeler, insanlar, vb. Ancak uzay aynı zamanda düşüncemizin bir parçasını da içerir çünkü yaşanmış tüm deneyimlerimizi düşüncemizde toplarız.

İyi uzaysal farkındalık sayesinde çevreyi ve onunla olan ilişkimizi anlarız. Uzaysal algı ayrıca iki objenin pozisyonu uzayda değiştiğinde aralarındaki ilişkiyi kavramayı da içerir. İki ya da üç boyutlu düşünmemize yardım eder ki bu sayede objeleri farklı açılardan görselleyebilir ve hangi perspektiften bakarsak bakalım, tanıyabiliriz.

• Görsel sistem: Görsel alıcılar gözün retinasındadır. Bu alıcıların görevi yüzeyden aldıkları bilgileri ya da kişinin gördüklerini bize iletmektir.

• Haptik sistem: Kişinin vücudunun etrafında yer alır ve vücudun birçok farklı bölgesinin konumunu, kolların hareketlerini, incelenen şeyin hız ve sertlik gibi fiziksel yüzeyini göz önüne alarak bilgi sağlar.

Bu bilişsel kabiliyetin en öne çıkan özelliği şekiller, ebatlar, mesafeler, vs. ile etrafımızı algılamamıza olanak vermesidir. Uzaysal algı sayesinde objeleri zihmizde hem 2 hem de 3 boyutlu yeniden canlandırabiliriz ve mekandaki değişimleri önceden görebiliriz.

Uzaysal algı insanlar için her yaşta önemli ve faydalıdır çünkü bu bilişsel beceriyi sürekli kullanırız. Örneğin, yürürken, giyinirken ve hata resim çizerken. Zayıf uzaysal algı nasıl odaklandığımızı ve vücudumuzun çevresiyle olan ilişkisini anlamamızı etkiler. Diğer bir örnek ise; uzaysal algımız sayesinde duvarlar, sandalyeler, kapılara, vs. çarpmayız. Araba kullanırken şeridimizde kalmaya ve park ederken kaldırıma çıkmamaya dikkat etmeliyiz. Bu durumlarda mesafe, konum ve diğer objelerin bize göre olan boyutlarını iyi değerlendirmeliyiz. Hatta daha önce hiç gitmediğimiz bir yere gitmek istediğimizde dahi bu beceriyi kullanıarak yönmümüzü tayin etmeliyiz.

Uzaysal algıyı geliştirdiğimizde, etrafımızdaki şeylerin konumuna dair mekansal biliç geliştiririz. Bunu yapmak için şunları anlamak gereklidir; (yukarı, aşağı, üstünde, altında...).

Uzaysal algı otizm, asperger sendromu, serebral palsy gibi gelişimsel bozukluklardan etkilenebilir. Böylesi durumlarda problem kendi vücutlarını anlayamamakta yatar. Diğer bir deyişle vücutlarına karşı uzaysal algı eksikliği ve onu bir bütün olarak algılama güçlüğü.

Uzaysal algı örnekleri

Bu bilişsel beceriyi geliştirmekten sorumlu olan beyin bölümü sağ yarımküredir. Bu yarımkürede matematik ve mekansal hesaplamalar geliştirilir ve bu da kendi çevremizde iyi bir uzaysal algı, uzaysal kavrama, ve kendimizle doğrudan ilişkilidir. Bir beyin hasarının sol yarımküremize zarar verdiğini düşünelim; bu oryantasyon, farkına varma ve yorumlama ile ilgili problemlere yol açacaktır. Bunun anlamı sonuçta uzaysal algımız da etkilenecektir.

Zayıf uzaysal algıyla bağlantılı hastalık ve bozukluklar

Özetle, iyi bir uzaysal algıya sahip olmak kendini konumlandırmai etrafta hareket etme, yönünü tayin etme, çoklu kararlar alma, çevremizdeki imgelemelerin ve durumların, ve vücudumuzun bunlarla olan ilişkisini analiz etme kabiliyetidir.

Örnek: Alışveriş merkezindeki yeni kahveciye gitmeye karar verdin. Vardığında kat planına bir göz atarsın. Kahvecinin yerini bulabilirsin ve öğlen kapuçinonu içmek için oraya vaktinde ulaşırsın. Haritaları ve sembolleri iki boyutlu yorumlamak için uzaysal algıya ihtiyaç duyarız.

Uzaysal algıyı nasıl ölçebilir ve değerlendirebilirsin?

Örnek: Kutuları, kitaplaro veya diğer eşyaları raflarda ya da bir valizda organize etmek için uzaysal algıya ihtiyaç duyarız. Olası pozisyon kombinasyonlarını zihnimizde değerlendirir ve ihitiyacımıza en çok uyanı seçeriz.

Örnek: Bir yol ya da istikamet seçmemiz gerektiğinde ihtiyacımız için en mantıklı olan perspektifi seçebilmeliyiz. Bunu yapmak için kendimizi iki şekilden birinde konumlandırmalıyız: is, we need to orient ourselves with one of two forms: ana yöneleri (kuzey, güney, doğu, batı) kullanan kartezyen yönlendirme ya da bir referans noktası kullanmak. İkincisi için bir ağaç, ev ya da başka bir şeyi referans noktası belirleyerek gitmeniz gereken yere geri dönersiniz.

Uzaysal algıyı nasıl rehabilite edebilir ya da geliştirebilirsin?

Uzaysal algı dahil tüm bilişsel beceriler, performansın artırılması için çalıştırılabilir. Bizler CogniFit'te bunu profesyonel olarak yapma imkanını sunuyoruz.

Nöroplastisite uzaysal algı algı diğer bilişsel kabiliyetlerin rehabilitasyonunun temelini oluşturur. CogniFit uzaysal algı ve diğer bilişsel fonksiyonlardaki eksiklikleri rehabilite etmek için tasarlanmış klinik egzersizler dizisine sahiptir. Beyin ve onun nöral bağlantıları, onlara bağlı fonksiyonların kullanılmasıyla güçlenir. Bu yüzden, eğer uzaysal algıyı sık sık çalıştırırsak algıya dahil olan yapıların beyinsel bağlantıları güçlenecektir. Yani, gözlerimiz beyne mekansal bir bilgi gönderdiğinde ve beyin bu bilgiyi işlediğinde, bağlantılar daha hızlı ve etkili olacak ve uzaysal algımız gelişecektir.

CogniFit sinaptik plastisite ve nörojenez süreçler çalışmalar üzerinde uzmanlaşmış profesyonel bir ekip tarafından oluşturulmuştur. Bu sayede her bir kullanıcının ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmiş özel bir bilişsel stimülasyon programı yaratmak mümkün olmuştur. Bu program uzaysal algı ve diğer önemli bilişsel işlevlerin hassas bir değerlendirmesiyle başlar. Değerlendirmenin sonuçlarına bağlı olarak CogniFit Bilişsel Stimülasyon Programı algı ve değerlendirmenin gerekli gördüğü diğer bilişsel fonksiyonları güçlendirmek için otomatik olarak kişiye özel bir bilişsel antrenmanı sunar.

Uzaysal algıyı geliştirmek için sürekli ve doğru bir antrenman vazgeçilmezdir. CogniFit bu bilişsel fonksiyonu en iyi seviyeye getirmek için değerlendirme ve rehabilitasyon araçları sağlamaktadır. Doğru bir stimülasyon için günlük 15 dakika olmak üzere haftada iki ya da üç gün gereklidir.

CogniFit bilişsel stimülasyon programına internet aracılığıyla erişilebilir. Eğlenceli zeka oyunları formundaki çok çeşitli interaktif aktiviteler bilgisayarda yapılabilir. Her oturumun sonunda, bilişsel durumun gelişimiyle birlikte CogniFit ayrıntılı bir grafik sunacaktır.