El-Göz Koordinasyonu
Gündelik hayat için vazgeçilmez bir bilişsel beceri
El-göz koordinasyonu ve diğer bilişsel beceriler için eksiksiz bir değerlendirme dizisine erişim edinin
Bozulma ya da eksikliklerin varlığını belirleyin ve değerlendirin
El-göz koordinasyonu ve diğer bilişsel becerileri çevrimiçi klinik egzersizlerle uyarın ve geliştirin
El-göz koordinasyonu ya da göz-el koordinasyonu gözlerimizin algıladığı bilgiyi (görsel uzaysal algı) ellerimizin bir hareketi gerçekleştirmesi için yönlendirmede kullanan bir aktivite gibi eller ve gözlerin eş zamanlı kullanımını gerektiren aktiviteler yapabilme kabiliyetidir.
- Dikkatimizi bir uyarıcıya yöneltmek ve beynin, bir alan içinde vücudun nereye konumlandığını anlamasına yardım etmek için gözlerimizi kullanırız (kendini algılama).
- Görsel bilgileri baz alıp belli bir işi eş zamanlı olarak yapabilmek için ellerimizi kullanırız.
El-göz koordinasyonu, gözlerimize ulaşan uyarana göre ellerimizi yönlendirmemiz gerektiğinden karmaşık bir bilişsel beceridir. El-göz koordinasyonunun geliştirilmesi özellikle normal çocukluk gelişimi ve akademik başarı için önemlidir ancak yetişkinlerin de gündelik hayatta sayısız eylem için kullandığı mühim bir beceridir.
Gündelik hayatta yaptığınız çoğu eylem belli derecede el-göz koordinasyon kullanır, işte bu yüzden münkün olduğu kadar gelişmiş olduğundan emin olmak gerekir.. Genel olarak konuşacak olursak, bir durum için uygun olmayan bir davranışı düzeltmek için görsel bilgileri kullanırız, bu yüzden bu bilişsel beceri bu kadar önemlidir.
El-göz koordinasyonu örnekleri
- Yazı yazarken el göz koordinasyonunu kullanırız. Çizgiler yapmaya başladığımızda gözlerimiz beyine elin nerede olduğunu ve nasıl yazdığımızı söylemek için görsel bilgi gönderir. Bu bilgiyle farklı motor programlar oluşturur ve bu programlarda oluşabilecek sorunları düzeltiriz (geribildirim). Bu, belli miktarda beceri ve çalışma gerektiren hızlı ve isabetli bir motor eylemler dizidir.
- Buna benzer diğer bir sıralama klavyede yazarken oluşur. Hareket türü farklı olsa da, beyne elini nasıl yönlendireceğini ya da bir hatanın düzeltilmesi gerektiğini söylemek için görsel bilgileri kullanırız.
- Araba sürerken sürekli el göz koordinasyonunu kullanırız çünkü ellerimizi direksiyon üzerinde hareket ettirmek, aracımızı şeridin ortasında turmak ve kazalardan sakınmak için görsel bilgiyi kullanırız.
- Neredeyse her spor dalı gözlerin gördüğüyle vücut hareketlerini koordine etmek için el göz koordinasyonunu kullanmayı gerektirir. Yapılan spor türüne bağlı olarak ya el göz koordinasyonu (basketbol,tenis, vb.) ya da ayak-göz koordinasyonu (futbol, vb.) ağır basacaktır. Hangi spor dalı olursa olsun, göz mutlaka vücudun bir bölümüyle koordine olacaktır, bu yüzden bu tür koordinasyona basitçe motor koordinasyon demek daha doğru olacaktır.
- Bir anahtarı deliğine sokarken de el göz koordinasyonunu kullanırız. Benzer örnekler, kredi kartımızı çip okuyucuya yerleştirmek ya da bir çocuğun şekilli oyuncaklarını belirli deliklere yerleştirmesi olabilir.
Zayıf el-göz koordinasyonuyla ilişkili problem ve bozukluklar
Unutmayın ki el-göz koordinasyonu kişinin gözleri ve görme kabiliyeti etkilenmemiş ve motor kontrol becerileri düzgün çalışıyor olsa bile doğru işlemeyebilir. Görme becerisi mükemmel vaziyette olan birinin el-göz koordinasyonu problemleri yaşaması mümkündür ve bu sadece görsel ve motor sistemleri birlikte kullanması gerektiğinde açığa çıkar.
Görsel veya motor sistemlerinde oluşacak herhangi bir hasar el-göz koordinasyonunu belirgin derecede etkileyebilir. Bunlar strabismus(şaşılık), göz tembelliği, kas hipotonisi, denge problemleri veya çapraz yanallık gibi görsel ya da kaslarla ilgili sorunlar olabilir.
Zayıf el-göz koordinasyonu çok sayıda farklı aktiviteyi etkileyebilir ve bu da gelişimsel bozukluklar, öğrenme problemleri (okuma yazmayı öğrenme, spor yapma problemleri), akademik alanlarda sıkıntılar (not alırken hata yapmak, yetersiz dikkat), uzmanlık alanlarında sorunlar (klavyede yazı yazmak ya da eşyaları düzenlemek gibi işler), gündelik aktiviteler ile alakalı problemlere (yemek yemek, dikiş yapmak, araba kullanmak gibi) yol açabilir.
El-göz koordinasyonunu nasıl ölçebilir ve değerlendirebilirsin?
Gündelik yaşantımızda el-göz koordinasyonunu sürekli olarak kullanırız ve bu kabiliyet bulunduğumuz ortamlara uyum göstermemizi sağlayan en önemli becerilerden bir tanesidir. İşte bu yüzden el-göz koordinasyonun değerlendirilmesi ve herhangi bir noksanlık varsa bunun bilinmesi birçok farklı alanda yardımcı olabilir. Akademik alanlar: bir çocuğun belli görevleri yerine getirmede ya da ödev, test, yazılıları yapmakta zorlanıyor mu bilmek için. Medikal Alanlar: Bir hasta kendi başına araba kullanabilir mi (ya da yemek yiyebilir mi)bilmek için. Uzmanlık Alanları: Bir çalışan işini doğru ve güvenli biçimde yapabilir mi bilmek için.
CogniFit'in bu bilişsel kabiliyeti değerlendirmek için görevleri klasik Wisconsin Kart Eşleme Testi, Dikkat Değişkenleri Testi, Hooper Görsel Organizasyon Görevi ve Stroop Testi'nden esinlenmiştir. CogniFit kullanıcının görsel uyarıcıyla birlikte ellerini hareket ettirmesini gerektiren bir aktiviteyle, onun nöromüsküler becerilerini güvenilir bir biçimde ölçebilir. Kullancı, uyarıcıyı doğru hız ve yoğunlukta takip edebilmek için kaslarını dikkatlice kullanmalıdır. El-göz koordinasyonunu değerlendirmenin yanısıra yön değiştirme, bölünmüş dikkat ve güncelleme becerileri de ölçülür.
- Senkronizasyon Testi UPDA-SHIF: Ekranda hareket eden bir top belirecek. Kullanıcı mümkün olduğu kadar dikkatlice imleci hareket eden topun üzerinde tutmalıdır.
- Eşzamanlılık Testi DIAT-SHIFKullanıcı ekrandan rastgele hareket eden beyaz bir topu takip etmeli ve ekranın ortasında beliren kelimelere dikkat etmelidir. Ekranda beliren kelimeyle, kelimenin yazılı olduğu renk aynı olduğunda kullanıcının bir tepki vermesi gerekecek (aynı anda iki uyarıcıya dikkatini vermek). Bu aktivitede kullanıcı strateji değişimleri, yeni tepkiler görecek ve aynı anda güncelleme ve görsel becerilerini de kullanmak durumunda kalacak.
- Koordinasyonu Testi HECOOR: İmlecin topun üzerinden ayrılmasına izin vermeden, ekran boyunca hareket eden topu imleçle takip et. Kullanıcının topu hem görsel hem de manuel olarak takip etmesi gerek.
- Hız Testi REST-HECOOR: Ekranda mavi bir dörtgen belirecek ve kullanıcı dörtgenin ortasına verilen süre boyunca mümkün olduğunca hızlı ve çok sayıda tıklamalıdır.
- Çözümleme Testi REST-SPER:Ekranda bir dizi hareket eden uyarcı belirecek. Kullanıcını yapması gereken mümkün olduğunca hızlı, hedef uyarıcıya tıklamak ve alakasız uyarıcılara tıklamaktan sakınmaktır.
El-göz koordinasyonu becerilerini nasıl iyileştirebilir ve geliştirebilirsin?
Diğer bilişsel becerilerimiz gibi el-göz koordinasyonu da çalıştırılabilir ve geliştirilebilir. CogniFit profesyonel bir araç yoluyla buna olanak veriyor.
CogniFit'in arkasındaki bilim nöroplastisitedir. CogniFit zayıf el-göz koordinasyonu ve diğer bilişsel işlevleri geliştirmeye etmek için tasarlanmış bir klinik egzersizler dizisine sahiptir. Beyin ve onun nöronları kullanım ve pratikle daha güçlü ve etkili bir hal alırlar ve işte bu yüzden el göz koordinasyonu kullandığı nöral bağlantıları sürekli çalıştırarak gelişebilir.
CogniFit ekibi sinaptik esneklik ve nörojenez alanında uzmanlaşmış profseyonellerden oluşur ve her bir kullanıcının ihtiyaçlarına uyan, kişiye özel stimülasyon progragramı bu sayede yaratılmıştır. Bu program ilk olarak el-göz koordinasyonu ve diğer önemli bilişsel fonksiyonların etraflı bir değerlendirmesiyle başlar. Bu başlangıç değerlendirmesinin sonuçlarıyla kişiye özel bilişsel stimülasyon programı, kullanıcının en zayıf bilişsel becelerini çalıştırmasına yardımcı bir antrenman programı sunar.
İstikrar ve doğru antrenman başarılı bir görsel kısa süreli bellek antrenman programının vazgeçilmezidir. CogniFit bu bilişsel fonksiyonun iyi hale getirmek için değerlendirme ve rehabilitasyon programlarına sahiptir. Bu program haftada sadece 2-3 gün, 15'er dakikanızı alır .