CogniFit - Elastyczność poznawcza

Czym jest Elastyczność Poznawcza?

Elastyczność poznawcza jest zdolnością mózgu do przystosowania swojego zachowania i myśli do nowych, zmiennych lub niespodziewanych zdarzeń.

Innymi słowy, elastyczność poznawcza jest możliwośą zobaczenia, iż to co robisz nie działa, i dokonania odpowiednich zmian, aby przystosować się do nowych sytuacji.

Elastyczność poznawcza odgrywa dużą rolę w nauce i rozwiązywaniu problemów. Pozwala wybrać strategię i przeprowadzić ją w celu dostosowania do zmieniającej się sytuacji, w której się znajdujemy. To pomaga w przechwytywaniu informacji z otoczenia i odpowiedzi na nią w sposób elastyczny i efektywny, dostosowując swoje zachowanie do zmian, których wymaga sytuacja.

Cechy charakterystyczne kogoś z silną elastycznością poznawczą są następujące:

• dobra elastyczność psychiczna pozwala na szybkie przystosowanie do zmian lub nowych sytuacji.
• Elastyczność poznawcza pomaga tolerować zmiany, które mogą wystąpić podczas rozwiązywania problemów i realizacji zadania. To pozwala na tworzenie alternatywnych rozwiązań.
• Osoby o dobrej elastyczności poznawczej są w stanie łatwo przejść od jednej czynności do drugiej i wiedzą, jak zachowywać się właściwie w każdej sytuacji.
• Mogą uchwycić różne wymiary rzeczywistości, patrzeć z różnych punktów widzenia i rozpoznawać ukryte relacje, co pozwala im łatwo znaleźć różne rozwiązania tego samego problemu.
• Osoby z elastycznością psychiczną lepiej tolerują błędy i zmiany, są w stanie postawić się na miejscu innych ludzi i są w stanie łatwo znaleźć kompromis.

Elastyczność poznawcza jest jedną z podstawowych, wyższych funkcji poznawczych w metapoznaniu, tworzy część naszych Funkcji Wykonawczych. Funkcje wykonawcze są kluczowym elementem sukcesu i prawidłowego rozwoju, zarówno w szkole jak i w codziennym życiu. To pozwala tworzyć cele, plan i jego realizację, nadzorować swoje własne działania i poprawić swoje zachowanie w zależności od wyników.

Elastyczność poznawcza jest związana z płynną inteligencją, płynnym rozumowaniem i zdolnością do rozwiązywania problemów łatwo i skutecznie.

Właściwa elastyczność poznawcza pozwala Ci myśleć o innych ideach, wartościach i sposobach myślenia, które pomogą zrozumieć inne punkty widzenia ludzi i doceniać inne opinie. To dlatego elastyczność umysłu jest silnie związana z empatią i interakcjami społecznymi.

Rozwój przerzutności i elastyczności poznawczej

Elastyczność poznawcza, jak język czy umiejętności ruchowe, jest umiejętnością poznawczą, która wymaga korzystania z procesów rozwojowych i dojrzałości mózgu. Elastyczność poznawcza zwykle kończy swój rozwój, gdy mamy około 20 lat, po przeszkoleniu i używaniu jej od chwili narodzin.

Elastyczność poznawcza zależy od kory przedczołowej mózgu, która jest strukturą mózgu najdłużej dojrzewającą. Można zauważyć, że dzieci są podatne na niecierpliwość, niechęć do odchyleń od normalnego trybu życia i mają tendencję do napadów złości. Wszystkie z tych zachowań można wyjaśnić ich słabą elastycznością psychiczną, jako że są jeszcze w początkowym stadium rozwoju, nie jest w pełni dojrzałe.

Przykłady elastyczności poznawczej i przerzutności

Od chwili przebudzenia do pory snu używamy naszej elastyczności poznawczej niezliczoną ilość razy. Jak można zauważyć elastyczność psychiczną w codziennym życiu?

• Jednym z przykładów jest gdy szykujesz śniadanie i zdajesz sobie sprawę, że nie ma już mleka. Co robisz? Czy złościsz się i idziesz do szkoły lub pracy bez jedzenia? Czy idziesz do kawiarni i jesz tam? Czy masz może coś innego na śniadanie? Elastyczność poznawcza pozwala myśleć o innych opcjach, gdy pierwotny plan został niespodziewanie zmieniony.
• Jeśli twój dobry przyjaciel przestaje się do ciebie odzywać, elastyczność poznawcza pozwala myśleć o ewentualnej przyczynie. Pozwala na analizę rzeczy, które miały miejsce i myśleć o możliwym powodzie nieodzywania się. Jeśli potrafisz myśleć o rzeczach z cudzych punktów widzenia, pomoże ci to postawić się w ich sytuacji i myśleć o tym, co może się wydarzyć.
• Idziesz zawsze tą samą trasą do pracy. Pewnego dnia bardzo pada deszcz i wiesz, że korek będzie się ciągnął kilometrami. Co robisz? Możesz wsiąść do pociągu, wyjść z domu wcześniej i postarać się wyjechać przed ruchem, lub możesz skorzystać z innych środków transportu publicznego w nadziei, że dojedziesz do pracy wcześniej. Oryginalne lub rutynowe plany zostały zmienione przez nieoczekiwaną sytuacją, ale Twoja elastyczność poznawcza pozwala Ci myśleć o możliwych alternatywnych rozwiązaniach, które pomogą dostać się do pracy na czas. Będziesz musiał korzystać z tych samych możliwości, które są używane przy podejmowaniu decyzji: doświadczenia, oczekiwań, zaangażowania, wiedzy i emocji.
• Gdy dzwonisz do drzwi i nikt nie otwiera, nie naciskasz niecierpliwie na dzwonek i czekasz, aż ktoś w końcu otworzy, ale wnioskujesz, że nikogo nie ma w domu. Bycie w stanie to zrozumieć i poszukać innego rozwiązania jest kolejnym przykładem elastyczności psychicznej. Zaczynasz szukać innych sposobów kontaktu: dzwonisz do osoby, aby zobaczyć gdzie jest i czy wkrótce będzie wracać do domu.

Sztywność poznawcza: słaba elastyczność poznawcza

Czym jest sztywność poznawcza? Sztywność poznawcza jest konsekwencją braku elastyczności umysłowej. Może być zdefiniowana jako niezdolność do zmiany zachowania lub przekonań, gdy są one nieskuteczne, aby osiągnąć cel. Sztywność poznawcza może powodować zmiany w regulacji zachowania, tworząc nieefektywne wzorce zachowań.

Jeśli zapytano cię o słowa, które zaczynają się na literę "A", ale nie możesz użyć odpowiednich rzeczowników, a jedynym słowem, o którym pomyślałeś było "Adam", będziesz przeżywał sztywność poznawczą, gdyż nie będziesz w stanie stworzyć alternatywy dla "Adam".

Uczucie, jakie powoduje to zjawisko to uczucie "zablokowania", nie mogąc znaleźć wyjścia. Sztywność poznawcza może mieć negatywne konsekwencje w życiu codziennym, gdyż często zdarzają się sytuacje, które wymagają stworzenia alternatywnych strategii i rozwiązań.

Oczywiście, istnieją różne stopnie elastyczności lub sztywności poznawczej. Poprzedni przykład byłby najwyższym stopniem sztywności poznawczej, ale w innych przypadkach może nie być ona tak oczywista. Jednak nawet niższe stopnie sztywności poznawczej przeszkadzają w codziennym życiu (gdy dziecku ciężko przestawić się z tematu na temat, bez utraty informacji).

Dlaczego niektórzy ludzie mają sztywność poznawczą? Mózg ludzki lubi stabilność i próbuje uniknąć niestabilności, jak tylko może. U ktoś z wysokim stopniem sztywności poznawczej może zaistnieć konieczność dostosowania się do zmian w pewnej sytuacji, ale nie będzie on w stanie odpowiednio dostosować swojego zachowania lub sposobu myślenia. To normalne, że mamy trudności z przystosowaniem się do zmian, ale ludziom o słabej elastyczności umysłowej będzie o wiele trudniej.

Konserwacja jest specjalnie związana ze sztywnością poznawczą, ponieważ składa się z powtórzeń działań, które mogły by być skuteczne w innych sytuacjach lub które zostały zaplanowane, ale nie działają w obecnej sytuacji.

Zaburzenia lub schorzenia związane ze słabą elastycznością poznawczą lub sztywnością umysłową

Dość powszechne jest znalezienie sztywności poznawczej wśród wielu zaburzeń dlatego, iż bezpośrednio wpływa na elastyczność poznawczą albo dlatego, że funkcje poznawcze mózgu jakie wykorzystują elastyczność ulegają zmianie.

Sztywność poznawcza lub osłabiona elastyczność poznawcza jest często cechą wielu zaburzeń neuropsychiatrycznych, np. u dzieci mających trudności ze skupieniem uwagi ludzi, którzy odnieśli pewnego rodzaju uraz mózgu (wypadek samochodowy, upadek itd.), udar, lub złożone zaburzenia, takie jak ADHD, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD), schizofrenia, spektrum zaburzeń autystycznych (Asperger i autyzm), zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia), u osób z uzależnieniami i wiele innych.

Osoby starsze często cierpią z powodu problemów związanych z elastycznością psychiczną. Starzenie się mózgu zakłada funkcjonalne i fizyczne zmiany w mózgu, które ranią wydajność przetwarzanie mózgu.

Narzędzia i testy do oceny elastyczności poznawczej lub sztywnośi umysłowej

Ocena elastyczności poznawczej może być przydatna w różnych obszarach i zachowaniach, takich jak medycynie, środowiskach akademickich, zawodowych lub nauczaniu.

Proces elastyczności psychicznej lub elastyczności poznawczej może być oceniony i zmierzony za pomocą pełnej oceny neuropsychologicznej. Zatwierdzone oceny CogniFit sprawiają, iż możliwa staje się wiarygodna ocena szerokiej rangi zdolności poznawczych, włącznie z elastyczością poznawczą.

W celu konkretnej oceny zmienności poznawczej, program CogniFit używa różnych zatwierdzonych zadań, które pomagają precyzyjnie ocenić zdolność użytkownika do przystosowania się do zmian środowiskowych.

• Test synchronizacji UPDA-SHIF: piłka pojawi się na ekranie. Użytkownik będzie musiał śledzić piłkę za pomocą kursora, tak precyzyjnie, jak to tylko możliwe.
• Test równoważności INH-REST: użytkownik musi śledzić przypadkowo poruszającą się piłkę bardzo uważnie i jednocześnie zwracać uwagę na słowa pojawiające się w środku ekranu. Kiedy słowo znajdujące się w centrum koresponduje z kolorem, jakim jest napisane, użytkownik musi zareagować. Wymaga to od niego widzenia, jakie działania musi wykonać i wykorzystania rąk do przeprowadzenia akcji. Zadanie jest proste do wykonania, a ocenia zarówno zdolności wzrokowe i zmienność mentalną.
• Test nieuwagi FOCU-SHIF: światło pojawi się w każdym rogu ekranu. Użytkownik będzie musiał kliknąć na żółte światła tak szybko, jak to możliwe i unikać klinania na światła czerwone.

Oprócz elastyczności psychicznej, zadania pomogą pomóc ocenić czas reakcji, koordynację ruchowo-wzrokową, zmienność i hamowanie.

Jak możesz poprawić elastyczność poznawczą?

Podobnie jak w przypadku każdej innej zdolności poznawczej, elastyczność psychiczną możesz trenować, uczyć się o niej i poprawić ją, a CogniFit ci w tym pomoże.

Bateria ćwiczeń do stymulacji poznawczej od CogniFit pozwala trenować główne umiejętności poznawcze i funkcje wykonawcze.

Program stymulacji poznawczej od CogniFit został stworzony przez zespół naukowców i psychologów poznawczych, którzy studiują neuroplastyczność i neurogenezę. Opatentowany system z nowatorskimi rozwiązaniami CogniFit, ocenia elastyczność mentalną oraz inne podstawowe funkcje poznawcze. Program gromadzi dane zebrane z oceny i automatycznie tworzy pełny, spersonalizowany poznawczy program treningowy, zaprojektowany w celu poprawy elastyczności poznawczej i innych funkcji wykonawczych.

Wymagający i spójny reżim treningowy mózgu jest najlepszym sposobem na poprawę funkcji wykonawczych i procesów mentalnych wykorzystywanych w elastyczności poznawcze. CogniFit jest narzędziem wykorzystywanym przez społeczność naukową, szkoły i placówki medyczne na całym świecie. Wszystko czego potrzebujesz to 15 minut dziennie, 2-3 razy w tygodniu.

Ten program jest dostępny online i jest przeznaczony dla dorosłych i dzieci powyżej 7. roku życia. Ćwiczenia są przedstawione jako zabawne i przyjemne gry umysłowe, które mogą być odtwarzane na urządzeniach mobilnych i komputerach. Po każdej sesji, CogniFit zapewni szczegółowy wykres z postępami poznawczymi użytkownika, co sprawi, że łatwo będzie Ci utrzymać formę.